§16ـ ਵੋ ਹਰ੍ਫ਼-ਏ ਤਂਹਾ (ਜਿਸੇ ਤਮਨ੍ਨਾ-ਏ ਵਸ੍ਲ-ਏ ਮਾਨਾ)
ਹਮਾਰੇ ਆਜ਼ਾ ਜੋ ਆਸ੍ਮਾਁ ਕੀ ਤਰਫ਼ ਦੁਆ ਕੇ ਲਿਯੇ ਉਠੇ ਹੈਂ,
(ਤੁਮ ਆਸ੍ਮਾਁ ਕੀ ਤਰਫ਼ ਨ ਦੇਖੋ!)
ਮਕ਼ਾਮ-ਏ ਨਾਜ਼ੁਕ ਪੇ ਜ਼ਰ੍ਬ-ਏ ਕਾਰੀ ਸੇ ਜਾਁ ਬਚਾਨੇ ਕਾ ਹੈ ਵਸੀਲਾ
ਕਿ ਅਪਨੀ ਮਹਰੂਮਿਯੋਂ ਸੇ ਛੁਪਨੇ ਕਾ ਏਕ ਹੀਲਾ?
ਬੁਜ਼ੁਰ੍ਗ‐ਓ‐ਬਰ-ਤਰ ਖ਼ੁਦਾ ਕਭੀ ਤੋ (ਬਿਹਿਸ਼੍ਤ ਬਰ-ਹਕ਼,)
ਹਮੇਂ ਖ਼ੁਦਾ ਸੇ ਨਜਾਤ ਦੇਗਾ
ਕਿ ਹਮ ਹੈਂ ਇਸ ਸਰ-ਜ਼ਮੀਂ ਪੇ ਜੈਸੇ ਵੋ ਹਰ੍ਫ਼-ਏ ਤਂਹਾ,
(ਮਗਰ ਵੋ ਐਸਾ ਜਹਾਁ ਨ ਹੋਗਾ) ਖ਼ਮੋਸ਼‐ਓ‐ਗੋਯਾ,
ਜੋ ਆਰ੍ਜ਼ੂ-ਏ ਵਿਸਾਲ-ਏ ਮਾਨੀ ਮੇਂ ਜੀ ਰਹਾ ਹੋ
ਜੋ ਹਰ੍ਫ਼‐ਓ‐ਮਾਨੀ ਕੀ ਯਕ-ਦਿਲੀ ਕੋ ਤਰਸ ਗਯਾ ਹੋ!
ਹਮੇਂ ਮਰ੍ਰੀ ਕੇ ਖ਼੍ਵਾਬ ਦੇ ਦੋ
(ਕਿ ਸਬ ਕੋ ਬਖ਼ਸ਼ੇਂ ਬਕ਼ਦ੍ਰ-ਏ ਜ਼ੌਕ਼-ਏ ਨਿਗਹ ਤਬਸ੍ਸੁਮ)
ਹਮੇਂ ਮਰ੍ਰੀ ਕੀ ਰੂਹ ਕਾ ਇਜ਼੍ਤਿਰਾਬ ਦੇ ਦੋ
(ਜਹਾਁ ਗੁਨਾਹੋਂ ਕੇ ਹੌਸਲੇ ਸੇ ਮਿਲੇ ਤਕ਼ਦ੍੍ਦੁਸ ਕੇ ਦੁਖ ਕਾ ਮਰਹਮ)
ਕਿ ਉਸ ਕੀ ਬੇ-ਨੂਰ‐ਓ‐ਤਾਰ ਆਂਖੇਂ
ਦਿਰੂਨ-ਏ ਆਦਮ ਕੀ ਤੀਰਾ ਰਾਤੋਂ
ਕੋ ਛੇਦਤੀ ਥੀਂ
ਉਸੀ ਜਹਾਁ ਮੇਂ ਫ਼ਿਰਾਕ਼-ਏ ਜਾਁ-ਕਾਹ-ਏ ਹਰ੍ਫ਼‐ਓ‐ਮਾਨੀ
ਕੋ ਦੇਖਤੀ ਥੀਂ
ਬਿਹਿਸ਼੍ਤ ਉਸ ਕੇ ਲਿਯੇ ਵੋ ਮਾਸੂਮ ਸਾਦਾ ਲੌਹੋਂ ਕੀ ਆਫ਼ਿਯਤ ਥਾ
ਜਹਾਁ ਵੋ ਨਂਗੇ ਬਦਨ ਪੇ ਜਾਬਿਰ ਕੇ ਤਾਜ਼ਿਯਾਨੋਂ ਸੇ ਬਚ-ਕੇ
ਰਾਹ-ਏ ਫ਼ਰਾਰ ਪਾਏਁ
ਵੋ ਕਫ਼੍ਸ਼-ਏ ਪਾ ਥਾ, ਕਿ ਜਿਸ ਸੇ ਗ਼ੁਰ੍ਬਤ ਕੀ ਰੇਗ-ਏ ਹਜ਼ਯਾਁ
ਸੇ ਰੋਜ਼-ਏ ਫ਼ੁਰ੍ਸਤ ਕ਼ਰਾਰ ਪਾਏਁ
ਕਿ ਸੁਲ੍ਬ-ਏ ਆਦਮ ਕੀ, ਰੇਹਮ-ਏ ਹਵ੍ਵਾ ਕੀ ਉਜ਼੍ਲਤੋਂ ਮੇਂ
ਨਿਹਾਯਤ-ਏ ਇਂਤਿਜ਼ਾਰ ਪਾਏਁ!
(ਬਿਹਿਸ਼੍ਤ ਸਿਫ਼੍ਰ-ਏ ਅਜ਼ੀਮ, ਲੇਕਿਨ ਹਮੇਂ ਵੋ ਗੁਮ-ਗਸ਼੍ਤਾ ਹਂਦਸੇ ਹੈਂ
ਬਗ਼ੈਰ ਜਿਨ ਕੇ ਕੋਈ ਮਸਾਵਾਤ ਕ੍ਯਾ ਬਨੇਗੀ
ਵਿਸਾਲ-ਏ ਮਾਨੀ ਸੇ ਹਰ੍ਫ਼ ਕੀ ਬਾਤ ਕ੍ਯਾ ਬਨੇਗੀ?)
ਹਮ ਇਸ ਜ਼ਮੀਂ ਪਰ ਅਜ਼ਲ ਸੇ ਪੀਰਾਨਾ ਸਰ ਹੈਂ, ਮਾਨਾ
ਮਗਰ ਅਭੀ ਤਕ ਹੈਂ ਦਿਲ ਤਵਾਨਾ
ਔਰ ਅਪਨੀ ਝ਼ੂਲੀਦਾ ਕਾਰਿਯੋਂ ਕੇ ਤੁਫ਼ੈਲ ਦਾਨਾ
ਹਮੇਂ ਮਰ੍ਰੀ ਕੇ ਖ਼੍ਵਾਬ ਦੇ ਦੋ
(ਬਿਹਿਸ਼੍ਤ ਮੇਂ ਭੀ ਨਸ਼ਾਤ, ਯਕ-ਰਂਗ ਹੋ ਤੋ, ਗ਼ਮ ਹੈ
ਹੋ ਏਕ ਸਾ ਜਾਮ-ਏ ਸ਼ਹਦ ਸਬ ਕੇ ਲਿਯੇ ਤੋ ਸਮ ਹੈ)
ਕਿ ਹਮ ਅਭੀ ਤਕ ਹੈਂ ਇਸ ਜਹਾਁ ਮੇਂ ਵੋ ਹਰ੍ਫ਼-ਏ ਤਂਹਾ
(ਬਿਹਿਸ਼੍ਤ ਰਖ ਲੋ, ਹਮੇਂ ਖ਼ੁਦ ਅਪਨਾ ਜਵਾਬ ਦੇ ਦੋ!)
ਜਿਸੇ ਤਮਨ੍ਨਾ-ਏ ਵਸ੍ਲ-ਏ ਮਾਨਾ...
§15. ਨਮਰੂਦ ਕੀ ਖ਼ੁਦਾਈ
I Too Have Some Dreams: N. M. Rashed and Modernism in Urdu Poetry
